Сиқырлы тас

Published: 17 June 2021
on channel: SHQOEM
286
17

Сиқырлы тас

Халықтар және аз санды этнотоптар этнографиясы бөлімінің аға ғылыми қызметкері Гүлнар Миғражқызы Бекбердинова Я әрпімен байланысты, сиқырлы «яда» немесе жады тас туралы аңыз айтады. Яда (жады) – көне түркі мифологиясында сиқырлы тас. Аңыз бойынша, ғажайып тастың көмегімен жаңбыр, қар және басқа да күн райы құбылыстарын шақыруға немесе тоқтатуға болады.

Жаңбырдың жаууын тілеп ниет қылатын рәсім қазақтар арасында кең таралған. Бұл ежелгі «тасаттық» діни рәсімі. Бұл сөз араб тілінен шыққан: «тасаддук» – Алла үшін құрбандық шалу дегенді білдіреді, исламның ғасырлар бойғы дәстүрлері мен қазақтардың мәдениетіне жатады. Тасаттық рәсімі дәстүрлі түрде ашық жерде өткізілген. Әдетте өзеннің, көлдің немесе бұлақтың қасында сиыр мен қойды құрбандыққа шалып, артынан одан дәм татқызады. Құрбандық шалғаннан кейін әрдайым қатты, мол жаңбыр жауды.

Көне рәсім әлі де Қазақстанның ауылдық жерлерінде өткізіледі. Шығыс Қазақстан облысының тұрғындары жыл сайын дәстүр бойынша «тасаттық беруді» маусым айының басында өткізеді.

Музей-қорықтың баспасөз қызметі

Волшебный камень

Старший научный сотрудник отдела этнографии народов и малочисленных этногрупп Гульнар Бекбердинова рассказывает легенду, связанную с буквой Я, о волшебном камне «яда» или жада.

Яда в древнетюркской мифологии магический камень. Согласно преданию, с помощью чудодейственного камня по желанию можно было вызвать или прекратить дождь, снег и другие погодные явления.

Обряд заклинания дождя был широко распространен среди казахов. Это старинный религиозный обряд «тасаттык». Слово произошло из арабского языка: «тасаддук» - означает пожертвование ради Аллаха, относится к многовековым традициям ислама и культуры казахов. Обряд тасаттык традиционно проводился на открытом месте. Обычно у водоема реки, озера или родника приносили в жертву корову и барана с последующим угощением. После обряда жертвоприношения всегда шел крепкий, обильный дождь.

Старинный обряд по-прежнему исполняется в сельских районах Казахстана. Жителями Восточно-Казахстанской области ежегодно по традиции «тасаттык беру» проводится в начале июня.

Пресс-служба музея-заповедника


Watch video Сиқырлы тас online without registration, duration hours minute second in high quality. This video was added by user SHQOEM 17 June 2021, don't forget to share it with your friends and acquaintances, it has been viewed on our site 286 once and liked it 17 people.